Deense paastraditie met een knipoog
Het is bijna Pasen. Een nationaal feest dat ook in Denemarken wordt gevierd met een uitgebreide paaslunch.
Leuk om te weten is dat er onder de Denen een jaarlijkse traditie bestaat waarbij men elkaar een 'gækkebrev' stuurt: papierkunst met een knipoog. Wil je een keer iets anders doen dan paaseieren zoeken, ga dan aan de slag met de schaar en stuur je kunstwerkje naar iemand die je wilt verrassen zonder te verklappen van wie deze afkomstig is.
De 'gækkebrev' is een soort plaagbrief, waarbij de ontvanger moet raden wie de afzender is. Op mooi geknipt papier wordt een raadsel of gedicht geschreven en voor Pasen verstuurd. Degene die de knipselkunst ontvangt moet vóór Pasen geraden hebben wie de afzender is, want de brief wordt enkel ondertekend met puntjes... Lukt je dit, dan heb je gewonnen. Heb je toch niet kunnen raden wie jou een 'gækkebrev' gestuurd heeft, dan moet je diegene als tegenprestatie een groot paasei cadeau geven, gevuld met snoep en chocolade. Het is écht een wedstrijd, dus iedereen is flink fanatiek en wil het paasei winnen!
Een versje dat veel wordt gebruikt op de 'gækkebrev' gaat als volgt:
"Mit navn det står med prikker, pas på det ikke stikker"
"Mijn naam staat geschreven in puntjes, let op dat ze niet prikken"
Papierknipkunst, ook wel knipselkunst genoemd, bestaat al eeuwenlang en deze vorm van slow art is de afgelopen jaren weer in opkomst gekomen. In Noord-Jutland vind je een bijzondere verzameling knipsels in het Museum voor Papierkunst in het plaatsje Blokhus. Hier vind je silhouetten, dieren en andere unieke patronen die met een borduurschaartje en veel geduld uitgeknipt zijn. Uniek is dat dit het enige museum in Scandinavië is waarbij papierknipkunst centraal staat. Voor zowel groot als klein zeker een bezoek waard; kinderen mogen met een vergrootglas op zoek gaan naar dieren en patronen die in de verschillende kunstwerken verstopt zijn en uiteraard mag je ook zelf met schaar en papier aan de slag.
Ook de Deense sprookjesschrijver Hans Christian Andersen was liefhebber van deze kunstvorm en fervent 'knipper'. Een groot aantal van zijn knipsels zijn bewaard gebleven en zijn te bewonderen in het nieuwe H.C. Andersen Museum in Odense, op het eiland Funen. De opening van dit nieuwe museum staat gepland voor de zomer van 2021.
Beeldmateriaal: